ضمانت نامه بانکی چیست؟
یکی از خدمات مهم بانک‌ها به مشتریان خود صدور و ارائه انواع ضمانت نامه است. بانک‌ها با این اقدام علاوه بر کسب سود، مبادلات اقتصادی را تسهیل و به رشد اقتصادی یک جامعه کمک می‌کنند.
از این رو، می‌توان انتظار داشت اغلب بانک‌ها توجه ویژه‌ای به این بخش داشته باشند و با توان افزوده ای، در این بخش ورود پیدا کنند تا بتوانند سهم مناسبی از بازار صدور ضمانت نامه را به خود اختصاص دهند.
ضمانت نامه بانکی قرارداد یا سندی است که به موجب آن صادر کننده (ضامن) حسب درخواست متقاضی (مضمون عنه) تعهد می‌کند بدون هیچ قید و شرط عندالمطالبه یا در سررسید معین مبلغ معینی وجه نقد از بابت موضوع خاصی که مربوط به مضمون عنه است به ذینفع (مضمون له) یا به حواله کرد او پرداخت کند.
انواع ضمانت نامه بانکی
1.ضمانت نامه‌های مناقصه یا مزایده
یکی از انواع ضمانت نامه‌های بانکی، ضمانت نامه‌های مناقصه یا مزایده است. سازمان‌ها و مؤسسات دولتی برای خریدوفروش کالا‌های خود به برگزاری مناقصه و مزایده می‌پردازند
2.ضمانت نامه تعهد پرداخت
این ضمانت نامه‌ها به‌منظور انجام قبول پرداخت دیونی در سررسید معین ازطرف بانک صادر می‌شوند
3.ضمانت نامه گمرکی
وقتی کالایی وارد می‌شود، درصورتی‌که واردکننده نتواند حقوق گمرکی را نقدی پرداخت کند، ضمانتنامه‌هایی را با سررسید‌های معین نزد گمرک می‌سپارد و اگر نتواند در سرسید‌های معین مبالغ ضمانت نامه را پرداخت کند، مشمول جریمه تأخیر تأدیه می‌شود
4.ضمانت نامه‌های پیمان
اغلبِ مواردِ استفاده از ضمانت نامه‌ها وقتی است که دولت به‌عنوان کارفرما اجرای پروژه‌های عمرانی و تولیدی را به‌عهده پیمانکاران می‌گذارد.
5.ضمانت نامه حسن انجام تعهد
این نوع ضمانت نامه صادر می‌شود تا حسن انجام تعهدات و انجام تعهدات در موعد مقرر را ضمانت کند. این ضمانت نامه غالبا برای حسن انجام تعهدات ناشی از امضا پیمان اخذ می‌شود
6.ضمانت نامه پیش پرداخت
پس از امضای پیمان و قبول شرایط آن توسط پیمانکار، کارفرما جهت تجهیز کارگاه یا تکمیل لوازم موردنیاز جهت عملیات درصدی از مبلغ مقررشده میان طرفین را به پیمانکار پرداخت می‌کند و درمقابل ضمانت نامه‌ای با همین عنوان از پیمانکار می‌گیرد
7.ضمانت نامه استرداد کسور وجه الضمان
کارفرما برای تضمین حسن انجام کار، مبالغی را از پیمانکار دریافت می‌کند.
8.ضمانت نامه حسن انجام کار
پس از پایان عملیات و انجام پروژه، کارفرما از پیمانکار ضمانت نامه‌ای می‌گیرد که صحت انجام عملیات و سلامت اجرای پروژه را تضمین می‌کند
ویژگی های ضمانت نامه بانکی
ضمانت نامه بانکی یک سری ویژگی دارد . ویژگی های ضمانت نامه بانکی از قرار زیر است:
– اولا ضمانت نامه بانکی یک تعهد غیر قابل برگشت است . یعنی بانک ضامن نمی تواند بعد از تعهد و قبول ضمانت نامه ، از تعهد خود سر باز بزند
– دوما ضمانت نامه بانکی از قرارداد پایه مستقل است و تنها در صورت مطالبه وجه الضمان از طرف ذینفع قابل پرداخت است.
– سوما ضمانت نامه بانکی غیر قابل انتقال است و ذینفع ضمانت نمی تواند آن را به دیگری منتقل کند . بنابراین ضمانت نامه بانکی تنها زمانی قابل استفاده است که خود ذینفع ( کسی که ضمانت به نفع او شده است ) طبق مواد ضمانتنامه بانکی ، درخواست کند.
مندرجات ضمانت نامه بانکی
آنچه باید در ضمانت نامه درج شود را مندرجات ضمانت نامه می گویند . مندرجات ضمانت نامه بانکی از قرار زیر است:
– مشخصات و نشانی مشتری ( کسی که درخواست ضمانت می کند ) و ذینفع ( کسی که بانک به نفع او ضمانت می کند )
– نام موسسه اعتباری و مشخصات شعبه صادر کننده ضمانت نامه بانکی
– شماره ، و موضوع رابطه پایه که ضمانتنامه بر اساس آن صادر می‌شود.
– وجه ضمان نامه یا وجه الضمان به حروف و به عدد
– تاریخ صدور ضمانت نامه
– تاریخ خاتمه اعتبار ضمانت نامه
– رویدادی که باعث خاتمه اعتبار ضمانتنامه بانکی می شود
– تمبر مالیاتی
– ثبت ضمانت نامه بانکی در سامانه سپام و اخذ شماره از سامانه برای ضمانت نامه مورد نظر
مندرجات ضمانتنامه بانکی باید به طور کامل باشد تا ضمانت نامه عملا اعتبار داشته باشد
