نحوه مطالبه وجه چک طبق قانون جدید

شرح دادخواست مطالبه وجه چک

اگر طبق روشهای بیان شده دادخواست مطالبه وجه چک را تنظیم کرده اید، پس از طی مراحل رسیدگی قضایی و قطعیت حکم اجرائیه صادر می شود.

در صورتی که دارایی بدهکار چک توقیف شده باشد پس از ارزیابی به صورت مزایده فروخته می شود و مبلغ چک از آنجا اخذ می شود. در صورتی که مسئولین چک (صادرکننده، ضامن و ظهرنویس) دارایی برای وصول مبلغ چک با فروش آن نداشته باشند و بالعکس نتوانند عدم توانایی پرداخت یا اعسار خود را ثابت کنند،دستگیر می شوند.

برخلاف روش های دیگر، در این روش می توان خسارت تأخیر تأدیه را مطالبه کرد و علاوه بر صادرکننده، مبلغ چک را از ضامن و ظهرنویس نیز مطالبه کرد.

 

بیشتر بدانید: برای دریافت خسارت تأخیر تأدیه می توانید به صفحه محاسبه خسارت تأخیر تآدیه چک یا دیون مراجعه نمایید.

 

از مزایای این روش این است که می توان علیه صادرکننده چک، ضامن و ظهرنویس نسبت به اصل وجه چک، خسارت تأخیر اقامه دعوی کرد و در نهایت در صورت عدم دریافت وجه از آنها و پرداخت بدهی آنها بر اساس ماده 3 قانون اعسار ثابت نشده است. در نحوه اجرای محکومیت مالی دستور بازداشت و جلب صادر می شود.

از معایب این روش می توان به هزینه سه و نیم درصدی دادرسی و طولانی بودن فرآیند تا صدور حکم قطعی اشاره کرد.

شرح دادخواست مطالبه وجه چک به صورت زیر است:

ریاست محترم دادگاه های عمومی تهران
با سلام و تقدیم احترام
به استحضار می رساند خوانده محترم آقای ……… در تاریخ …/…./…. اقدام به صدور یک فقره چک به شرح ستون خواسته در وجه موکل نموده اند که در تاریخ یادشده با مراجعه ایشان به بانک محال الیه منتهی به صدور گواهی عدم پرداخت گردیده است. با عنایت به مراتب فوق مستدعی است دستور فرمایید ضمن صدور قرار تامین خواسته، وجه چک و کلیه خسارات دادرسی به موکل پرداخت شود.

 

دفاع در پرونده مطالبه وجه چک

دعوای ادعای طلب از دیگری از معمول ترین دعاوی است. شاکی یا فرد خواهان می تواند با استناد به چک و سایر ادله، وجه چک را از متهم یا خوانده مطالبه کند. خوانده یا وکیل او باید برای دفاع در پرونده مطالبه وجه چک به شکایت شاکی یا خواهان پاسخ کافی بدهد.

 

انواع چک

رکن اول دعاوی مطالبه وجه چک، وجود سندی به نام چک یعنی اثبات دین است و دین باید چک باشد. بر اساس ماده 1 قانون صدور چک، انواع چک به شرح زیر است:

• چک عادی
• چک تایید شده
• چک تضمینی
• چک مسافرتی
• چک رمزدار یا بین بانکی

 

دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک

طبق ماده 310 قانون تجارت، چک نوشته ای است كه صادر كننده چك به موجب آن، همه و یا قسمتی از مبلغی را كه نزد بانک دارد مسترد یا به دیگری واگذار می کند. دارنده چک در شکایت حقوقی وجه چک (دادخواست حقوقی چک) با مراجعه به دادگاه حقوقی و تقدیم دادخواست ضمن مطالبه وجه چک می‌تواند تقاضای صدور قرار تامین خواسته و توقیف اموال بنماید.

 

نکات دادخواست حقوقی وصول مبلغ چک

• در دادخواست حقوقی مطالبه وجه چک، دارنده چک برای اینکه بتواند بدون هیچ هزینه و خسارت احتمالی توقیف اموال بگیرید طبق ماده 107 قانون آیین دادرسی مدنی باید ظرف مدت 15 روز از تاریخ چک آن را برگشت زده باشد. در غیر اینصورت باید مبلغی حدود 20 درصد از مبلغ چک را به تشخیص دادگاه در صندوق دادگستری سپرده نماید.
  
• شکایت حقوقی زمانی مناسب است که صاحب چک مالی برای توقیف داشته باشد و همچنین چک در مهلت 15 روزه از تاریخ مندرج در آن برگشت خورده باشد و همچنین خسارت تاخیر تادیه به آن تعلق بگیرد.
• در کنار دادخواست حقوقی فرد دارنده چک می تواند دادخواست کیفری داشته باشد.
• در شکایت حقوقی چک، صدور حکم بدوی مدت دو یا سه ماه صادر می شود.

 

نحوه مطالبه وجه چک طبق قانون جدید

در قانون جدید برای مطالبه وجه چک باید دارنده چک برطبق گواهی عدم پرداخت، دادخواست را در دفتر خدمات الکترونیک ثبت نماید. پرونده بعد از ارجاع به دادگاه حقوقی، اجراییه صادر می شود. طبق قانون جدید چک، مطالبه چک باید از طریق کد رهگیری صورت گیرد. در صورتیکه کد رهگیری در گواهی عدم پرداخت قید نشود، مطالبه چک قابل پیگیری نیست.

 

دادگاه صالح برای مطالبه چک کیفری

کسی که قصد دارد بابت صدور چک برگشتی شکایت کیفری کند ، ابتدا باید ظرف شش ماه از تاریخ صدور چک ، آن را برگشت بزند و از بانک گواهی عدم پرداخت دریافت کند . بعد از این می تواند به دادگاه صالح برای مطالبه چک کیفری مراجعه کند . دادگاه صالح برای شکایت کیفری از چک ، دادسرا و دادگاه کیفریِ محل صدور گواهی عدم پرداخت است . بنابراین هر جا چک برگشت بخورد و گواهی عدم پرداخت صادر شود ، دادگاه کیفری همان شعبه موظف به رسیدگی است.

 

درخواست صدور اجراییه از اجرای احکام دادگستری

در حال حاضر که از چک های صیادی استفاده می شود برای شکایت حقوقی نیازی به مراجعه به دادگاه عمومی نیست و می توان همراه با چک به اجرای احکام دادگستری مراجعه نمایید.

ولی اگر چک قدیمی باشد طبق نظر برخی قضات مقررات مربوط به چک به صورت مطلق تغییر نموده است و هر چکی اعم از جدید و قدیم مشمول قانون جدید شده و امکان صدور اجرائیه مستقیم توسط دادگاه وجود دارد.

 

نمونه داخواست مطالبه خسارت تاخیر تادیه

بر اساس رأی وحدت‌ رویه شماره 812 ـ 1400/4/1 هیأت‌ عمومی دیوان ‌عالی ‌کشور خسارت تأخیر تادیه چک از تاریخی که در سررسید چک درج شده است (نه تاریخ برگشت خوردن چک)، شروع می‌شود.

در زیر نمونه دادخواست مطالبه خسارت تأخیر تادیه را قرار دادیم:

خواهان :…..
اقامتگاه : ….
شماره ملی : ….
شماره تماس:…….

خوانده :….
اقامتگاه : …..
شماره ملی :
شماره تماس:……..

خواسته:

۱- مطالبه خسارت تاخیر تادیه وجه به مبلغ………مقوم به ……..

دلایل و مستندات :

۱- رونوشت شناسنامه

۲- اظهارنامه شماره…..

۴- اجرائیه شماره صادره از شعبه….اجرای احکام

۵- دادنامه قطعی شماره….صادره از دادگاه….

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه حقوقی ……
با سلام و عرض ادب
به استحضار می رساند: اینجانب در مورخ ………… قبل از طرح دعوا طی ارسال اظهارنامه طلب خود را به مبلغ ..‌‌……… ریال رسما از خوانده مطالبه نمودم.
حال با توجه به دادنامه قطعی شماره……..صادره از شعبه….دادگاه حقوقی عمومی ..‌‌‌… و نیز اجرائیه شماره ….‌.خوانده فقط محکوم به که معادل مبلغ…….ریال همان اصل طلب است را به اینجانب پرداخت نموده است. که متاسفانه در ضمن دعوای اصلی خواسته خسارت تاخیر تادیه را در دادگاه مطرح ننمودم.
حال اینجانب با تقدیم این دادخواست و با توجه به مبلغ ریالی محکوم به و استنادا به مواد ۵۱۵ و ۵۲۲ قانون آیین دادرسی مدنی، از تاریخ ارسال اظهارنامه یعنی …/‌‌‌‌‌…./….‌ تا تاریخ پرداخت، تقاضای مطالبه خسارت تاخیر تادیه و تمامی هزینه های دادرسی مورد استدعا ست.

 

بیشتر بدانید: برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید مقاله مطالبه خسارت تأخیر در تأدیه دین و وجه التزام ناشی از قرارداد را مطالعه نمایید.

 

در ادامه نمونه لایحه مطالبه وجه چک را خدمت شما ارائه می دهیم.

نمونه دادخواست مطالبه وجه چک در دادگاه حقوقی

خواهان : ……….
خوانده : ………..
وکیل : ………….

تعیین خواسته و بهای آن 
1–  صدور حکم مبنی بر محکومیت خوانده به پرداخت وجه یک فقره چک به شماره … مورخ …../…./…. به مبلغ………. ریال به عهده بانک …….. .
2– پرداخت خسارات دادرسی اعم از هزینه دادرسی، خسارت تاخیر تادیه و حق الوکاله
3–  بدواً صدور قرار تامین خواسته وجه چک از اموال خوانده

دلایل و منضمات دادخواست
1-  تصویر مصدق چک و گواهی عدم پرداخت
2-  اصل وکالت نامه

 

نمونه دادخواست مطالبه وجه چک ثبت نشده (چک صیادی)

خواهان : ……….(مشخصات دارنده چک )

اقامتگاه : ……….

شماره ملی : ……..

خوانده : ……….(مشخصات صادرکننده چک ثبت نشده )

اقامتگاه : …………

شماره ملی : ……….

خواسته:

۱- مطالبه وجه چک صیاد ثبت نشده در سامانه صیاد به مبلغ………….ریال با احتساب خسارت دادرسی و خسارت تاخیر تادیه

۲- بدوا درخواست تامین خواسته با تودیع خسارت احتمالی

دلایل و مستندات:

۱- رونوشت شناسنامه و کارت ملی ۲- اعلامیه عدم ثبت چک در سامانه صیاد ۳ – قرارداد عادی مورخ …. ۴ – رونوشت برگ چک شماره …..۵- اظهارنامه شماره…..

شرح دادخواست

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی ……….( محل صدور چک یا وقوع عقد یا اقامتگاه خوانده)

با سلام و عرض ادب

احتراما به استحضار می رساند خوانده محترم آقای…………یک فقره چک صیاد به شماره……………… در تاریخ سررسید …/…/… به مبلغ……ریال به عهده بانک …….. شعبه ……. در وجه اینجانب…………….( خواهان) صادر نموده است. طبق قرارداد عادی مورخ…… فی مابین( رونوشت قرارداد ضم دادخواست تقدیم حضور است) که تعهد منشاء صدور برگ چک فوق بوده است، خوانده محترم در بند (۳ )آن متعهد بوده که مشخصات چک صادر شده را حداکثر تا ۴۸ ساعت از تاریخ قرارداد فوق در سامانه صیاد ثبت کند. اما متاسفانه تا حال حاضر از ثبت چک در سامانه امتناع می ورزد و اینجانب طی ارسال اظهارنامه ای به خوانده (رونوشت آن ضم دادخواست است) مبنی بر ثبت برگ چک صیاد فوق الذکر اقدام نماید. حال اینجانب در مورخ ……طبق بخشنامه شماره ۱۱۷۵۳۳ مورخ ۱۴۰۱.۵.۱۱ بانک مرکزی فرم اعلامیه عدم ثبت چک در سامانه صیاد از بانک محال علیه را درخواست نمودم که این اعلامیه ضم دادخواست تقدیم حضور می گردد. نهایتا اینجانب دارنده با حسن نیت چک صیاد ثبت نشده با تقدیم این دادخواست از محضر دادگاه محترم تقاضای

۱: بدوا صدور قرار تامین خواسته به استنادا به بند( د) ماده ۱۰۸ قانون آیین دادرسی مدنی با ایداع خسارت احتمالی

۲: محکومیت خوانده به پرداخت وجه چک شماره….. با احتساب خسارت های دادرسی و خسارت تاخیر تادیه مورد استدعاست.

لازم به ذکر توضیحات کامل در لایحه تکمیلی متعاقبا در جلسه رسیدگی تقدیم حضور می گردد.

 

متن اظهارنامه مطالبه وجه چک

با سلام

احتراماً

مطابق ماده 156 قانون آیین دادرسی مدنی، متن زیر به صورت رسمی و قانونی به شما ابلاغ می شود:

شما به عنوان صادر کننده چک شماره ….. بانک ……..به مبلغ …… با تاریخ …… مطابق قانون متعهد به تأمین موجودی نقد در حساب مرتبط بوده ­اید. اینجانب در تاریخ سررسید با مراجعه به بانک با حساب خالی مواجه شدم و گواهی عدم پرداخت دریافت نمودم.

با توجه به این که مدت قابل توجهی از تاریخ سررسید چک می گذرد و شما اقدامی جهت پرداخت وجه چک انجام نداده اید، تقاضا دارم سریعاً ظرف 10 روز از تاریخ ابلاغ این اظهارنامه نسبت به پرداخت مبلغ بدهی خود اقدام نمایید. بدیهی است در صورت امتناع از پرداخت بدهیتان، اینجانب نسبت به مطالبه کلیه مبلغ بدهی، خسارات و هزینه های دادرسی در مراجع قانونی اقدام خواهم کرد.

 

نمونه رای مطالبه وجه چک

به تاریخ : ……………………    
کلاسه پرونده : ……………     
شماره دادنامه : ………….
مرجع رسیدگی : شعبه ……. دادگاه عمومی (حقوقی) تهران
خواهان : ………..  با وکالت  ………………….
خوانده : آقای …… به نشانی …………….
خواسته : مطالبه وجه چک
گردشکار – خواهان دادخواستی به خواسته فوق به طرفیت خوانده بالا تقدیم داشته که پس از ارجاع به این شعبه و ثبت به کلاسه فوق و جری تشریفات قانونی فوق العاده / مقرر دادگاه به تصدی امضاءکننده زیر تشکیل است و با توجه به محتویات پرونده ختم رسیدگی را اعلام و به شرح زیر مبادرت به صدور رأی می نماید.

 

اگر دارنده چک غیر صیادی اقدام به شکایت از صاحب چک کند نمونه دادخواست به شرح زیر است:

نمونه دادخواست مطالبه چک قدیمی (غیر صیادی)

خواهان:….

خوانده: ……

خواسته و بهای آن:

۱-مطالبه وجه چک به میزان ………… ریال

۲-خسارت تاخیر تادیه از تاریخ مندرج در چک به انضمام کلیه خسارات قانونی

۳-بدوا تقاضای صدور قرار تامین خواسته

۴-اعسار از پرداخت هزینه دادرسی

دلایل و منضمات دادخواست:

۱) رونوشت مصدق چک

۲) گواهی عدم پرداخت صادره از بانک …………..

۳) استشهادیه اعسار

۴) فرم صورت برداری اموال

شرح دادخواست:

ریاست محترم دادگاه عمومی حقوقی ……………….

با سلام و تقدیم احترام

احتراما به استحضار می رساند: اینجانب بموجب کپی مصدق یک فقره چک تقدیمی به شماره ………. به تاریخ ……….. عهده بانک…… شعبه …………. مبلغ ………. ریال از خوانده طلبکارم که ایشان علی رغم مراجعات مکرر و فرارسیدن سررسید چک از تادیه و پرداخت وجه امتناع می فرماید. به دلیل مشکلات بسیاری از جمله عدم توانایی مالی و عدم دسترسی به اموالم در حال حاضر قادر به پرداخت هزینه دادرسی نمی باشم. لذا با توجه به مستندات ارائه شده از جمله شهادت شهود و لیست اموال و ماده ۵۰۴ قانون آیین دادرسی مدنی همچنین مستنداً به مواد ۱۹۸ قانون آئین دادرسی مدنی و ۳۱۰ قانون تجارت رسیدگی و صدور حکم به محکومیت خوانده به پرداخت مبلغ خواسته به میزان………… ریال و خسارت تاخیر تادیه از تاریخ مندرج در چک به انضمام کلیه خسارات قانونی و هزینه دادرسی در حق اینجانب را خواستارم. بدوا صدور قرار تامین خواسته و اجرای فوری آن در راستای اجرای مواد ۱۰۸ و۱۱۷ قانون آیین دادرسی مدنی و اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مورد استدعاست.

 

بیشتر بدانید: برای آگاهی بیشتر می توانید مقاله اعسار از پرداخت محکوم به را مطالعه نمایید.

 

سخن آخر

در مقاله نحوه مطالبه وجه چک به شما روشهای وصول وجه چک را راهنمایی کردیم. همینطور نمونه دادخواست مطالبه وجه چک را قرار دادیم.

انتخاب اینکه از کدام روش برای باز پس گرفتن مبلغ چک استفاده کنید نیاز به مشاوره و راهنمایی از یک وکیل خوب و خبره است.

موسسه حقوقی آفرینش راه عدالت با بکارگیری وکلای با تجربه در این زمینه شمار را مشاوره و راهنمایی می دهند.